- systemu wzorowanego na systemie estońskim wiążącego dochód do opodatkowania z kategoriami prawa bilansowego i polegającego na zmianie momentu powstania obowiązku podatkowego (tzw. ryczałt od dochodów spółek kapitałowych),
- specjalnego funduszu inwestycyjnego, który umożliwi szybsze rozliczenie amortyzacji środków trwałych w kosztach podatkowych.
Przesłanki ogólne dla obu wariantów opodatkowania
[2] Z powyższych instrumentów podatkowych będzie mógł skorzystać podatnik mający swoją siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeśli spełni łącznie następujące warunki:1) łączne przychody z działalności osiągnięte w poprzednim roku podatkowym lub wartość średnich przychodów z działalności, obliczona na ostatni dzień poprzedniego roku podatkowego, z okresu opodatkowania ryczałtem, nie przekroczyły 100 000 000 zł liczonych z uwzględnieniem kwoty należnego podatku od towarów i usług;
2) mniej niż 50% tych przychodów pochodzi:
a) z wierzytelności,
b) z odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek,
c) z części odsetkowej raty leasingowej,
d) z poręczeń i gwarancji,
e) z praw autorskich lub praw własności przemysłowej, w tym z tytułu zbycia tych praw,
f) ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych,
g) z transakcji z podmiotami powiązanymi w przypadku gdy w związku z tymi transakcjami nie jest wytwarzana wartość dodana pod względem ekonomicznym lub wartość ta jest znikoma;
3) podatnik:
a) zatrudnia na podstawie umowy o pracę co najmniej 3 osoby w przeliczeniu na pełne etaty, niebędące udziałowcami ani akcjonariuszami tego podatnika, przez okres co najmniej 300 dni w roku podatkowym, a w przypadku gdy rokiem podatkowym nie jest okres kolejnych dwunastu miesięcy kalendarzowych – 82% dni przypadających w roku podatkowym, lub
b) ponosi miesięcznie wydatki w kwocie stanowiącej co najmniej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z tytułu wypłaty wynagrodzeń na rzecz zatrudnionych na podstawie umowy innej niż umowa o pracę co najmniej 3 osób fizycznych, niebędących udziałowcami ani akcjonariuszami tego podatnika, jeżeli w związku z wypłatą tych wynagrodzeń na podatniku ciąży obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych i składek określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych;
4) prowadzi działalność w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością albo spółki akcyjnej, której odpowiednio udziałowcami albo akcjonariuszami są wyłącznie osoby fizyczne nieposiadające praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciele (fundatorzy) lub beneficjenci fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym;
5) nie posiada udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym;
6) nie sporządza za dany okres opodatkowania sprawozdań finansowych zgodnie z MSR na podstawie art. 45 ust. 1a i 1b ustawy o rachunkowości;
a ponadto – jeśli chodzi o opodatkowanie ryczałtem - jeśli złoży zawiadomienie o wyborze tej formy opodatkowania do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym ma być opodatkowany ryczałtem.
[3] Podkreślić należy, że niektóre kategorie podatników zostały wyłączone z zakresu tej regulacji. Należą do nich m.in. przedsiębiorstwa prowadzące działalność na rynku finansowym, podatnicy uzyskujący dochody z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej, czy podatnicy postawieni w stan upadłości lub likwidacji. [4] Wprowadzenie powyższych reżimów podatkowych ma na celu podniesienie poziomu ponoszonych przez podatników spełniających wymienione kryteria wydatków na inwestycje. Z tego powodu korzystanie z tych rozwiązań powiązane ma być z obligatoryjnym ponoszeniem nakładów na cele inwestycyjne, z tym że za nakłady na cele inwestycyjne, w rozumieniu powyższej ustawy, należy uważać faktycznie ponoszone wydatki na wytworzenie lub nabycie fabrycznie nowych środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych lub opłaty ustalone w umowie leasingu (z wyłączeniem umowy leasingu operacyjnego), w części stanowiącej spłatę ich wartości początkowej. Za cel inwestycyjny nie będą jednak uważane wydatki ponoszone na wytworzenie, nabycie lub spłatę w ramach umowy leasingu wartości: samochodów osobowych, środków transportu lotniczego, taboru pływającego oraz innych składników majątku służących głównie celom osobistym udziałowców albo akcjonariuszy lub członków ich rodzin.Ryczałt od dochodów spółek kapitałowych
[5] Ten wariant opodatkowania wiązać się będzie ze znaczną modyfikacją podstawowych zasad opodatkowania, w szczególności z przesunięciem momentu powstania obowiązku podatkowego. Jego istotą jest umożliwienie zapłaty podatku dopiero w momencie wypłaty zysku, a nie w momencie jego wypracowania. [6] Opodatkowaniu ryczałtem podlegać będzie dochód odpowiadający wysokości:1) zysku netto wypracowanego w okresie opodatkowania ryczałtem w części, w jakiej zysk ten został uchwałą o podziale lub pokryciu wyniku finansowego netto przeznaczony:
a) do wypłaty udziałowcom albo akcjonariuszom (dochód z tytułu podzielonego zysku) lub
b) na pokrycie strat powstałych w okresie poprzedzającym okres opodatkowania ryczałtem (dochód z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat);
2) ukrytych zysków (dochód z tytułu ukrytych zysków);
3) wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą (dochód z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą);
4) nadwyżki wartości rynkowej składników przejmowanego majątku lub wniesionego w drodze wkładu niepieniężnego ponad wartość podatkową tych składników (dochód z tytułu zmiany wartości składników majątku) - w przypadku łączenia, podziału, przekształcenia podmiotów lub wniesienia w drodze wkładu niepieniężnego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części;
5) sumy zysków netto osiągniętych w każdym roku podatkowym stosowania opodatkowania ryczałtem w części, w jakiej te zyski nie były zyskami podzielonymi lub nie zostały przeznaczone na pokrycie straty (dochód z tytułu zysku netto) - w przypadku podatnika, który zakończył opodatkowanie ryczałtem;
6) wartości przychodów i kosztów podlegających zgodnie z przepisami o rachunkowości zarachowaniu w roku podatkowym i uwzględnieniu w zysku (stracie) netto, które nie zostały uwzględnione w tym zysku (stracie) netto (dochód z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych).
[7] Wysokość stawki podatku uzależniona będzie od wielkości podatnika oraz nakładów inwestycyjnych dokonanych przez podatnika w okresie stosowania ryczałtu.Co do zasady ryczałt wynosić będzie:
1) 15% podstawy opodatkowania - w przypadku małego podatnika oraz podatnika, którego wartość średnich przychodów nie przekracza wartości maksymalnych przychodów określonych dla małego podatnika;
2) 25% podstawy opodatkowania - w przypadku podatnika innego niż wskazany w pkt 1.
Ustawa przewiduje jednak, że w przypadku podstawy opodatkowania ustalanej od dochodu z tytułu zysku netto stawka podatku podlegać będzie obniżeniu o pięć punktów procentowych, jeżeli nakłady na cele inwestycyjne osiągną określone w ustawie wartości.
[8] W przypadku ryczałtu od dochodów spółek kapitałowych zachowane zostanie opodatkowanie na dwóch poziomach: podatkiem od dochodów osób prawnych w momencie wypłaty zysku przez spółkę oraz podatkiem od dochodów osób fizycznych z tytułu odpowiadającego rodzajowi dokonanej przez spółkę wypłaty. Płacony na poziomie wspólników podatek od przychodów uzyskiwanych z dywidend (PIT), wypłacanych z zysków spółki osiągniętych w okresie opodatkowania ryczałtem, ma jednak ulegać obniżeniu o proporcjonalne odliczenie podatku należnego zapłaconego przez tę spółkę od dochodu z zysku podzielonego, który przypada na przychód udziałowca (akcjonariusza) tej spółki. [9] Podatnik opodatkowany ryczałtem zobowiązany będzie do zwiększania nakładów na cele inwestycyjne, a wzrost mierzony będzie w okresach dwuletnich, w ramach dwóch kolejno następujących po sobie lat podatkowych (wzrost o 15%, nie mniej niż 20 000 zł), albo w okresie czteroletnim, jeżeli podatnik realizuje znaczącą dla prowadzonej działalności inwestycję i w odpowiednim terminie złoży do właściwego naczelnika urzędu skarbowego informację o przedmiocie inwestycji, roku poniesienia nakładów i terminie planowanego zakończenia inwestycji (wzrost o 33%, nie mniej niż 50 000 zł). Warunek zwiększania nakładów będzie również spełniony jeżeli podatnik opodatkowany ryczałtem w okresie dwóch kolejno następujących po sobie lat podatkowych opodatkowania ryczałtem poniósł wydatki na wynagrodzenia zatrudnionych osób fizycznych, z wyjątkiem udziałowców albo akcjonariuszy tego podatnika, w wysokości wyższej o 20%, jednak nie mniejszej niż 30 000 zł, w stosunku do kwoty takich wydatków poniesionych w roku podatkowym poprzedzającym dwuletni okres opodatkowania ryczałtem. Do wydatków na wynagrodzenia nie będzie zaliczać się wydatków, które na podstawie odrębnych przepisów obciążają bezpośrednio podatnika. [10] W/w reżim opodatkowania wybierany będzie na okres czteroletni, z możliwością jego kontynuacji w następnych okresach czteroletnich. W przypadku rezygnacji, zaprzestania spełniania lub naruszenia warunków stosowania tego reżimu podatnik traci prawo do ryczałtu, jednakże w sytuacji, gdy podatnik przekroczy warunek przychodowy będzie mógł kontynuować tę formę opodatkowania, z tym że zobowiązany będzie ustalać domiar zobowiązania podatkowego.Specjalny fundusz inwestycyjny
[11] Tenwariant umożliwia zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów odpisów na wyodrębniony w kapitale rezerwowym fundusz utworzony na cele inwestycyjne. Aby odpisy te mogły zostać rozliczone w kosztach podatkowych muszą odpowiadać wartości zysku spółki (lub jego części) osiągniętego za rok poprzedzający rok podatkowy, a równowartość środków pieniężnych odpowiadająca wartości odpisu na ten fundusz musi zostać faktycznie wpłacona, nie później niż w dniu dokonania tego odpisu, na wyodrębniony wyłącznie w tym celu rachunek rozliczeniowy podmiotu kwalifikowanego w rozumieniu art. 119zg pkt 4 Ordynacji podatkowej albo rachunek członka spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej będącego podmiotem kwalifikowanym w rozumieniu art. 119zg pkt 4 Ordynacji podatkowej. Wpłacone środki pieniężne nie mogą pochodzić z pożyczki (kredytu), dotacji, subwencji, dopłat ani innych form wsparcia finansowego i muszą zostać wydatkowane na cele inwestycyjne co do zasady nie później niż w roku podatkowym następującym po roku, w którym dokonano tego odpisu (a wyjątkowo do trzeciego roku podatkowego, następującego po roku, w którym dokonano tego odpisu). [12] Kwota odpisu na fundusz będzie stanowić pomoc de minimis, a ustawa przewiduje konsekwencje niewłaściwego wykorzystania środków funduszu w postaci konieczności zapłaty odsetek i utraty prawa dokonywania odpisów zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów na powyższych zasadach przez okres 3 lat podatkowych, nie krócej niż przez 36 miesięcy. [13] Opisywana ustawa została w dniu 28 listopada 2020r. podpisana przez Prezydenta RP. Przepisy wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2021r. Pełny tekst ustawy zmieniającej przepisy podatkowe dostępny jest pod poniższym linkiem:http://orka.sejm.gov.pl/proc9.nsf/ustawy/643_u.htm
OPRACOWALI:
Anna Zielińska-Jadwiszczok, radca prawny,
Mariusz Mirosławski, radca prawny
Kancelaria Radców Prawnych
Mirosławski Galos Mozes sp. j.
w Sosnowcu
